Türkiye ve Avrupa Güvenli ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT)

Başlangıcından bu yana, Türkiye’nin katılımcı devletler arasında yer aldığı Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT/OSCE), Avrupa-Atlantik ve Avrasya güvenlik mimarisinde özgün bir yere sahiptir. Teşkilatın güvenliğe, siyasi/askeri, ekonomi/çevre ve insani konuları içeren kapsamlı ve bütüncül yaklaşımı, ayrıca, Vancouver’den Vladivostok’a kadar uzanan geniş bir coğrafyada, katılımcı devletler arasında açıklık, şeffaflık ve işbirliğini pekiştirmeye yönelik taahhütlerin ve mekanizmaların kabul edilmesine öncülük etmekte olması Örgüt’ün en büyük artı değerini oluşturmaktadır. AGİT’in kuruluşundan günümüze değin, Türkiye, Örgüt içerisinde, milli çıkarları doğrultusunda şekillenen özgün görüşlerini etkin bir şekilde gündeme getirebilen ve bu görüşleri dikkate alınan bir ülke olarak saygın ve ağırlıklı bir konuma sahip olmuştur. Ülkemiz AGİT’i, katılımcı devletler arasındaki diyalogun derinleştirilmesi, anlayış ve işbirliği ortamının pekiştirilmesi suretiyle kendi güvenliğinin bir teminatı olarak görmektedir. Örgüt’ün kuruluş amaç ve ilkeleri ile özellikle ülkemize mücavir Orta Asya, Kafkasya ve Balkanlar coğrafyasındaki mevcut ihtilaflara, ülkelerin toprak bütünlüğü ve egemenlikleri çerçevesinde çözüm arayışları, Türkiye’nin beklentileriyle örtüşmektedir. Karşılıklı yoğun siyasi etkileşim içinde bulunduğumuz bu üç coğrafi bölgedeki güvenlik durumu ve siyasi gelişmelerin AGİT’in gündeminde öncelikli olarak yer alması, ülkemizin de bu bölgelere yönelik politikalarını AGİT forumlarında izlemesine ve dile getirmesine olanak tanımaktadır. Çift kutuplu dünya düzeninin son bulması ve artan küreselleşmeyle birlikte, başlangıçta katılımcı devletler arasındaki güvenlik ilişkilerini düzenlemek amacıyla kurulan AGİT, son yıllarda devlet dışı aktörlerden kaynaklanan asimetrik tehditlere ve bu bağlamda terörizm, örgütlü suç şebekeleri ve kaçakçılığın değişik çeşitleri ile mücadeleye de öncelik vermeye başlamış, bu konularda, katılımcı ülkeler arasındaki işbirliğini arttırmaya yönelik önlemler almaya başlamıştır. Bu önlemler Türkiye’nin bu konulardaki hassasiyetleri ve beklentileriyle örtüşmektedir. Ülkemiz, AGİT içerisinde, Kafkasya ve Orta Asya Cumhuriyetleri’nin, geçiş döneminden kaynaklanan sıkıntılarının aşılmasını teminen AGİT’in ekonomik boyutuna içerik kazandırılmasına; mücavir coğrafyalarla, özellikle Akdeniz havzasında yer alan Örgüt’ün İşbirliği Ortağı ülkelerle ilişkilerinin derinleştirilmesine; ve hoşgörüsüzlük ile ayrım gözetmeme konusunun ve bu bağlamda Batılı ülkelerde Müslümanlara ve göçmen işçilere karşı ayrımcılığın önlenmesi için Örgüt’te başlatılan çalışmalara öncülük etmektedir. Dönem Başkanlığı’nın Müslümanlara karşı Ayrımcılık Özel Temsilciliği makamını Büyükelçi Ömür Orhun deruhte etmektedir. Hoşgörüsüzlük ve ayrımcılık konusunda ülkemizin önem verdiği ve AGİT içerisinde takip ettiği konuların başında ayrıca, kültürlerarası diyalog ve bu bağlamda İspanya ile birlikte öncülük ettiğimiz Medeniyetler İttifakı’na AGİT’in katkısı gelmektedir.   (AGİT konusunda ilave bilgi için: www.osce.org ) Alıntı Adresi: Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı